مدلیابی تلفیق نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده و مدل پنج عاملی شخصیت بر قصد سرمایه‌گذاری سهامداران خرد در بورس اوراق بهادار تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی مقطع دکتری مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی رودهن، ایران

2 استادیار، عضو هیئت علمی گروه مدیریت و حسابداری ، واحد رودهن، ، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

3 استادیار، عضو هیئت علمی گروه مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایرا ن

10.30495/jik.2024.72399.4237

چکیده

هدف از این تحقیق، مدل‌یابی تلفیق نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده و مدل پنج عاملی شخصیت بر قصد سرمایه‌گذاری سهامداران خرد در بورس اوراق بهادار تهران بود. روش تحقیق در این تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی انتخاب شد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه سهامداران خرد فعال در بورس اوراق بهادار تهران بوده که بر اساس روش نمونه‌گیری دردسترس و با استفاده از فورمول نامعین کوکران، تعداد 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته بود. در سطح توصیفی تجزیه و تحلیل داده‌ها، از آماره‌های میانگین و انحراف معیار استفاده شد. علاوه بر این داده‌ها با به‌کارگیری نرم افزارهای SPSS26 و smart pls از طریق الگوسازی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که هنجار ذهنی، نگرش نسبت به سرمایه گذاری سهام و کنترل رفتاری درک شده بر قصدسرمایه‌گذاری سهامداران خرد در بورس اوراق بهادار تهران تأثیر مثبت و معنی‌داری دارد.همچنین، نجار ذهنی بر نگرش افراد نسبت به سرمایه گذاری در سهام تأثیر مثبت و معنی‌داری دارد. علاوه براین، صفات شخصیتی شامل برونگرایی، تجربه‌پذیری، روان رنجوری، سازگاری و مسئولیت‌پذیری بر هنجار ذهنی، نگرش نسبت به سرمایه گذاری سهام و کنترل رفتاری درک شده سهامداران خرد در شکل گیری قصد آن‌ها برای سرمایه‌گذاری ‌در بورس اوراق بهادار تهران، اثر معنی داری دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Modeling the combination of the theory of planned behavior and the personality Five-Factor Model on invest Intention of Micro shareholders to in Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

  • Sedighe Nooraee 1
  • Hoda Hemmati 2
  • seyed alireza mirarab 3
  • saber khandan 3
1 PhD student in management and accounting, Islamic Azad University of Roudhen, Iran
2 Assistant professor, member of the faculty of management and accounting department, Islamic Azad University, Roudhen, Iran
3 Assistant professor, member of the faculty of management and accounting department, Islamic Azad University, Roudhen, Iran
چکیده [English]

ـ The purpose of this research was to model the integration of the theory of planned behavior and the five-factor model of personality on the investment intention of retail shareholders in the Tehran Stock Exchange. The research method in this research was descriptive correlation type. The statistical population of this research includes all small shareholders active in the Tehran Stock Exchange, 384 people were selected as a sample based on the available sampling method and using Cochran's indeterminate formula. The data collection tool was a researcher-made questionnaire. At the descriptive level of data analysis, average and standard deviation statistics were used. In addition, the data were analyzed by using SPSS26 and smart pls software through structural equation modeling. The results showed that the subjective norm, the attitude towards stock investment and the perceived behavioral control have a positive and significant effect on the investment intention of retail shareholders in the Tehran Stock Exchange. Also, the subjective norm has a positive effect on people's attitude towards investing in stocks. And it is meaningful. In addition, personality traits including extroversion, openness to experience, neuroticism, adaptability and responsibility on the subjective norm, attitude towards stock investment and the perceived behavioral control of small shareholders in the formation of their intention to invest in the Tehran Stock Exchange. , have a significant effect.

کلیدواژه‌ها [English]

  • planned behavior
  • five-factor model of personality
  • investment intention

مراجع

  • ‏‫آرایش، محمد باقر. (۱۳۹۶). تحلیل محیط زیست گرایانه‌ی سناریوی بحران آب و خشکسالی بر مبنای تئوری رفتار برنامه ریزی شده آجزن از دیدگاه کشاورزان شهرستان ایلام. مطالعات میان رشته‌ای در علوم انسانی، 36(9)، 135-170.
  • ‏‫ابراهیمی سروعلیا، محمدحسن؛ باباجانی، جعفر؛ حنفی زاده، پیام؛ و عبادپور، بهرام. (۱۳۹۶). عوامل تعیین کننده رفتار سهامداران جزء در بورس اوراق بهادار تهران بر مبنای مدلسازی معادلات ساختاری. دانش سرمایه گذاری، 6، 131-145.
  • ‏‫براری، شیروان؛ وکیلی فرد، حمیدرضا؛ ایزدی، حسین؛ و نویسنده مسئول: طالب نیا، قدرت الله. (۱۳۹۹). مدل سازی رفتار سرمایه گذاران با استفاده از متغیرهای روانشناختی با رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری به منظور شناخت خطاهای تصمیم گیری در سرمایه‌گذاری. مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، 44(11)، 133-153.
  • ‏‫بنی هاشمی امام قیسی، سید علی. (۱۴۰۰). رویکرد کاربران به تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی: تأثیر هنجارهای ذهنی و نگرش به بیان همدلی بر قصدخرید. کنفرانس بین المللی مدیریت و صنعت، 598-610.
  • ‏‫بینشیان، زهرا؛ و دهدار، فرهاد. (۱۳۹۷). ارائه مدل رابطه هوش مالی با گرایشهای رفتاری و اثر آنها در تصمیمات سرمایه گذاری بر اساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده. دانش سرمایه گذاری، 7، 203-221.
  • ‏‫چهارمحالی، علی اکبر. (۱۳۹۴). کاربست نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده در قصد سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار تهران. چشم انداز مدیریت بازرگانی، 57(14)، 171-183.
  • ‏‫حبیبی، علیرضا؛ و صمیمی، علیخان. (۱۳۹۹). کاربرد تئوری رفتاری برنامه ریزی شده بر قصد خرید (مطالعه موردی فرش ایران در افغانستان). پژوهش های معاصر در علوم مدیریت و حسابداری، 7(2)، 210-229.
  • ‏‫زندحسامی، حسام؛ و پروینچی، شیما. (۱۳۹۳). به کارگیری نظریه رفتار برنامه ریزی شده در بررسی قصد خرید سبز مصرف کنندگان. مدیریت توسعه و تحول، 6(18)، 23-30.
  • ‏‫طبیبی، زهرا؛ و هاشمیان، سید سپهر. (۱۳۹۲). عامل های شناختی- اجتماعی تاثیرگذار بر رفتار رانندگی با سرعت غیرمجاز: کاربرد تئوری رفتار برنامه ریزی شده. پژوهش های روان شناسی اجتماعی، 10(3)، 61-79.
  • ‏‫قاسمی، عبدالرسول؛ محمدی، تیمور؛ و خالدی، هدیه. (۱۳۹۷). تحلیل رفتار شهروندان تهرانی در استفاده از حمل و نقل عمومی: کاربرد تئوری رفتار برنامه ریزی شده. سیاستگذاری پیشرفت اقتصادی، 17(6)، 9-26.
  • ‏‫قربانعلی زاده، رسول؛ و سیاهکالی مرادی، جواد. (۱۳۹۹). بررسی تاثیر هنجار ذهنی، نگرش نسبت به رفتار و کنترل رفتاری درک شده بر نیت مدیریان ارشد دولتی در حمایت از پروژه فناوری اطلاعات (مطالعه موردی: سازمان تامین اجتماعی قم). رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 38(4)، 1-17.
  • ‏‫محمدی زیدی، عیسی؛ پاکپور حاجی آقا، امیر؛ و محمدی زیدی، بنفشه. (۱۳۹۲). بررسی تأثیر آموزش مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده بر عملکرد ایمن کارگران. دانش و تندرستی، 27(8)، 105-111.
  • ‏‫محمدی زیدی، عیسی؛ محمدی زیدی، بنفشه؛ و مرشدی، هادی. (۱۴۰۰). ارتباط سلامت معنوی و عقاید مذهبی با عملکرد پیشگیری‌کننده از کووید-19: کاربرد تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده. دین و سلامت، 16(9)، 2-14.
  • ‏‫یزدانیان، نرگس؛ و سابقی، هدیه. (۱۳۹۸). کاربرد تئوری رفتار برنامه ریزی شده در تصمیمات سرمایه گذاری در ابزارهای نوین مالی اسلامی. پژوهش و مطالعات اسلامی، 4(1)، 68-79.
  • Ajzen, Icek. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50(2), 179-211. https://doi.org/10.1016/0749-5978(91)90020-T
  • Azjen, Icek. (1980). Understanding attitudes and predicting social behavior. Englewood Cliffs.
  • Calvet, Laurent; Célérier, Claire; Sodini, Paolo; & Vallée, Boris. (2017). Financial innovation and stock market participation.
  • Cherry, Kendra. (2021). What Are the Big 5 Personality Traits? Retrieved December 26, 2021, from https://www.verywellmind.com/the-big-five-personality-dimensions-2795422
  • Durand, Robert B.; Newby, Rick; Peggs, Leila; & Siekierka, Michelle. (2013). Personality. Journal of Behavioral Finance, 14(2), 116-133. https://doi.org/10.1080/15427560.2013.791294
  • Fama, Eugene F. (2021). Efficient capital markets a review of theory and empirical work. The Fama Portfolio, 76-121.
  • Gornik-Durose, Małgorzata E; & Boron, Katarzyna. (2018). Not materialistic, just neurotic. The mediating effect of neuroticism on the relationship between attitudes to material assets and well-being. Personality and Individual Differences, 123, 27-33.
  • Han, Heesup; Hsu, Li-Tzang (Jane); & Sheu, Chwen. (2010). Application of the Theory of Planned Behavior to green hotel choice: Testing the effect of environmental friendly activities. Tourism Management, 31(3), 325-334. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2009.03.013
  • Hoffmann, Arvid OI; & Post, Thomas. (2017). How return and risk experiences shape investor beliefs and preferences. Accounting & Finance, 57(3), 759-788.
  • Hrubes, Daniel; Ajzen, Icek; & Daigle, John. (2001). Predicting hunting intentions and behavior: An application of the theory of planned behavior. Leisure Sciences, 23(3), 165-178.
  • Hussain, Shahid. (2021). The impact of E-Satisfaction, Personality Traits, Religiosity and Locus of Control on Investor’s Decision Making with mediating role of Financial Behavior and E-loyalty. INFORMATION TECHNOLOGY IN INDUSTRY, 9(3), 384-398.
  • Isidore, R Renu; & Arun, C Joe. (2021). The Behavior of the Various Personalities of Secondary Equity Investors: Big Five Personality Model. The Journal of Wealth Management, 24(1), 55-77.
  • Japutra, Arnold; Loureiro, Sandra Maria Correia; & Wang, Shasha. (2021). The Role of Personal Values and Personality Traits On Intention to Recommend a Destination. Tourism Analysis, 26(4), 349-361. https://doi.org/10.3727/108354220X15987151867872
  • John, Oliver P; & Srivastava, Sanjay. (1999). The Big-Five trait taxonomy: History, measurement, and theoretical perspectives (Vol. 2). University of California Berkeley.
  • Kim, Myung Ja; & Petrick, James F. (2021). Roles of constraint and attachment in crowdfunder behavior for sustainable development: An extended theory of planned behavior. Sustainable Development, 29(4), 780-792. https://doi.org/10.1002/sd.2174
  • Kluckhohn, Clyde. (2013). 2. Values and value-orientations in the theory of action: An exploration in definition and classification. Harvard University Press.
  • Mammadov, Sakhavat. (2021). Big Five personality traits and academic performance: A meta‐analysis. Journal of personality.
  • Manfredo, Michael J; & Dayer, Ashley A. (2004). Concepts for exploring the social aspects of human–wildlife conflict in a global context. Human Dimensions of Wildlife, 9(4), 1-20.
  • Manfredo, Michael J.; & Manfredo, Michael J. (2008). Who Cares About Wildlife? In Who Cares About Wildlife? (pp. 1-27). Springer US.
  • Miller, Zachary D. (2017). The enduring use of the theory of planned behavior. Human Dimensions of Wildlife, 22(6), 583-590.
  • Norman, Warren T. (1963). Toward an adequate taxonomy of personality attributes: Replicated factor structure in peer nomination personality ratings. The journal of abnormal and social psychology, 66(6), 574.
  • Nugraha, Bagus Aditya; & Rahadi, Raden Aswin. (2021). Analysis of Young Generations toward Stock Investment Intention: A Preliminary Study in an Emerging Market. Journal of Accounting and Investment, 22(1), 80-103. https://doi.org/10.18196/jai.v22i1.9606
  • Octarina, Evie; Hartoyo, Hartoyo; & Beik, Irfan Syauqi. (2019). Customer Purchase Intention on Sharia Mutual Fund Products: A Tpb Approach. Journal of Consumer Sciences, 4(1), 37. https://doi.org/10.29244/jcs.4.1.37-47
  • Rubaltelli, Enrico; Pasini, Giacomo; Rumiati, Rino; Olsen, Robert A; & Slovic, Paul. (2010). The influence of affective reactions on investment decisions. Journal of Behavioral Finance, 11(3), 168-176.
  • Ryu, Kisang; & Jang, SooCheong (Shawn). (2006). Intention to Experience Local Cuisine in a Travel Destination: The Modified Theory of Reasoned Action. Journal of Hospitality & Tourism Research, 30(4), 507-516. https://doi.org/10.1177/1096348006287163
  • Sarstedt, Marko; Ringle, Christian M; & Hair, Joseph F. (2017). Partial least squares structural equation modeling. Handbook of market research, 26(1), 1-40.
  • Schwartz, Shalom H. (1977). Normative influences on altruism. In Advances in experimental social psychology (Vol. 10, pp. 221-279). Elsevier.
  • Shi, Hongyan; Wang, Jingya; Huang, Rui; Zhao, Jie; Zhang, Yuxin; Jiang, Nan; Tanimoto, Tetsuya; & Ozaki, Akihiko. (2021). Application of the extended theory of planned behavior to understand Chinese students’ intention to improve their oral health behaviors: a cross-sectional study. BMC Public Health, 21(1), 1-9.
  • Sivaramakrishnan, Sreeram; Srivastava, Mala; & Rastogi, Anupam. (2017). Attitudinal factors, financial literacy, and stock market participation. International journal of bank marketing.
  • Teel, TL; Dietsch, AM; & Manfredo, MJ. (2015). A (social) psychology approach in conservation. The conservation social sciences: What, 21-25.
  • Waheed, Abdul; Yang, Jianhua; & Webber, Jon. (2017). The Effect of Personality Traits on Sales Performance: An Empirical Investigation to Test the Five-Factor Model (ffm) in Pakistan. Interdisciplinary Journal of Information, Knowledge & Management, 12.
  • Wang, Yun-Yi; Chih, Hsiang-Hsuan; & Chou, Robin K. (2016). Review of behavioral finance studies in Taiwan. Jing Ji Lun Wen Cong Kan, 44(1), 1-55.
  • Wong, WC; & Lai, MM. (2009). Investor behaviour and decision-making style: A Malaysian perspective. The Journal of the Institute of Bankers Malaysia, 133, 3-13.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار